Çerez (Cookie) Nedir?

İnternet siteleri tarafından kullanıcılara daha iyi bir deneyim sunmak için kullanılan bir teknoloji olan çerezler (cookies), günümüzde oldukça popüler. Neredeyse her internet sitesinde çerez (cookie) kullanımıyla ilgili izin bildirimleri ile karşılaşıyoruz. Bu yazımızda çerezler (cookies) neden kullanılır? ve çeşitleri nelerdir? gibi bilgilerine ulaşabilirsiniz.

Çerezler, bir bilgisayar ağına bağlıyken bilgisayarınızı tanımlamak için kullanılan, harf ve rakam gibi küçük veri parçaları içeren metin dosyalarıdır. Bu metin dosyaları sizin bağlantınıza ve bilgisayarınıza özel olarak sunucuda oluşturulur. İnternet deneyimini geliştirmek ve daha verimli hale getirmek için yaygın olarak kullanılır. 

Çerezler (Cookies) Hangi Amaçlarla Kullanılırlar?

Genel olarak çerez (Cookie) kullanımın 3 temel amacı bulunmaktadır. Bunlar;

Oturum yönetimi: Çerez (Cookie), internet sitelerinde her defasında üye girişi yapılmasına gerek kalmadan oturumun gerçekleşmesini yardımcı olur. 

Kişiselleştirme: Çerez (Cookie), internet reklamlarının kişiye özel olmasını sağlar. Örneğin, belirli bir bölgede yaşayan kullanıcılara reklamlar gösterilir.

Kullanıcıları İzleme: E-ticaret sitelerinde kullanılan Çerez (Cookie), kullanıcılara daha önce görüntüledikleri ürünlere benzer, sevecekleri farklı ürünleri göstermek için kullanılır.

Çerez (Cookie) Türleri Nelerdir?

First-Party Cookies: İnternet siteleri tarafından otomatik oluşturulan ve optimizasyon için kullanılan çerezlerdir.   

Thirtd-Party Cookies: Ziyaret edilen internet sitesi tarafından oluşturulmayan fakat sitede yer alan reklamlar tarafından oluşturulan çerez türdür. Reklamı sağlayan kişi veya kurumlar tarafından kullanıcıya daha etkili reklam sunmak ve yeniden hedefleme için tercih edilir.

Session Cookies: Kalıcı olmayan çerez türleri olan Session Cookies, kullanıcının internet tarayıcısını kapatana kadar ziyaret etmiş olduğu internet sitelerinin bilgilerini tutar. Bir oturumda kullanıcının sayfalar arasında oluşturduğu etkileşimi izlemek için kullanılır.

Authentication cookies: Bir internet sitesine kullanıcı adı ve şifresi ile giriş yaptıktan sonra üyenin, her sayfada tekrar kullanıcı bilgilerini girmesine gerek kalmaması için kullanılır.

Persistent Cookies: Geçici olmayan ve belirli bir tarihe kadar saklanan çerez (cookie) türüdür. Ziyaret edilen internet sitesi tarafından silineceği tarih belirlenir veya manuel olarak silme işlemini gerçekleştirmeniz gerekir. Sayfanın dil ayarları veya oturum açma bilgileri örnek olarak gösterilebilir. 

Zombie Cookies: Silindikten sonra kendini tekrar ederek oluşan çerezlerdir. Diğer çerez türlerine göre basit olarak kaldırılmaz. Fakat bazı modern internet tarayıcılarında Zombie Cookies silme seçeneği bulunur.

Çerez (Cookie) Nasıl Silinir ve Kaldırılır?

Çerezleri (Cookies) silmek oldukça kolay ve basit bir işlemdir. Bunun için kullanmış olduğunuz tarayıcının ayarlar ve gizlilik kısmına gelmeniz ve ardından tarama verilerini silmeniz yeterli olacaktır. Genel olarak tüm internet tarayıcılarında bu işlem benzerlik gösterir. 

Çerezleri (Cookies) bilgisayarınızdan kaldırmak ve devre dışı bırakmak istiyorsanız, yine kullanmış olduğunuz tarayıcının ayarlar ve gizlilik kısmına gelerek izinleri kapatabilirsiniz.

Özetle, çerezler (Cookies) internet sitelerini ziyaret ettiğinizde size zaman kazandıran ve daha iyi performans sunmak için sıkça kullanılan internet teknolojisidir.  Bu noktada çerezlerin zarar olup olmayacağına dair bir soru akıllara gelebilir. Çerezlerde bulunan veriler değiştirilemeyeceği için herhangi bir olumsuz durum söz konusu değildir. Bilgisayarınıza virüs veya farklı kötü yazılımlar bulaşamaz. Fakat bazı siber saldırılar sonucunda internet sitelerinde bulunan çerezler ele geçirebilir. Bu durumda oturum geçmişi veya göz attığınız sayfalara erişim sağlayabilirler. Bu durumla karşılaşmamak için çerez kullanımı için onay verdiğiniz internet sitelerinin güvenilir olmasına dikkat etmeniz gerekir.