SSH (Secure Shell) Nedir?

Siber güvenlik kavramını oldukça sık duymuşsunuzdur. Giderek yaygınlaşan siber saldırılardan hem kendi bilgilerini korumak hem de iş ortamında çalışanlarının bilgilerini korumak için çeşitli önlemler almalısınız. Bu durumlarda SSH kısaltmasını da sıklıkla duymuşsunuzdur. Secure Shell açılımına sahip SSH adından da anlaşılacağı üzerine bir güvenlik protokolüdür. Farklı cihazlara güvenli uzaktan erişim imkanı sunan SSH’nin nasıl kullanılacağı, ne işe yaradığı ve kullanıcılarına sağladığı avantajlar bilinmesi gereken konular arasındadır.

SSH (Secure Shell) Nedir?

1995 yılında Finlandiya’da bulunan Helsinki Teknoloji Üniversitesinde araştırmacı olan Tatı Ylonen tarafından geliştirilen SSH protokolünün amacı bilgisayarlar üzerinden farklı sunuculara bağlandığında üstün bir kimlik doğrulaması ve koruması sağlayarak sunucuların kimliğinin gizli kalmasının sağlanmasıdır. 

Peki, kullanıcılara güvenli uzaktan bağlantı imkanı sunan SSH tam anlamıyla nedir? Genel açılımı Secure Shell olan SSH, kullanıcıların sunucularını internet üzerinden kontrol edebilmelerini sağlayan ve sunucular üzerinde çeşitli değişiklikler ve düzenlemeler yapabilme olanağı tanıyan bir uzaktan yönetim güvenlik protokolüdür. SSH de güvenliği sağlayan bir şifreleme tekniği vardır. Bu şifreleme tekniği sayesinde kullanıcılar uzaktaki bir sunucuya giden veriler ile yine uzaktaki bir sunucudan gelen verileri korur. bu sayede iki sunucu arasında gerçekleşen iletişim yüksek bir şifreleme tekniği ile korunur. SSH’nin sağladığı bir takım avantajlar vardır. Bu avantajlardan bazıları şu şekildedir.

• Uzaktaki bir kullanıcının kimliğini tespit etmek ve doğrulamak.
• İstemcideki giriş verilerini ana bilgisayara aktarmak.
• Ana bilgisayardaki çıktıları tekrar istemciye göndermek için mekanizma sağlamak.
• Shell komutlarını çalıştırabilirsiniz.

SSH (Secure Shell) Ne İşe Yarar?

SSH, protokolü bilgisayar ile sunucu arasındaki bağlantının oluşmasını sağlayan bir ağ protokolüdür. Kullanıcılar kullandıkları bilgisayar üzerindeki işletim sistemlerinde bulunan terminal penceresi ile uzaktaki bir sunucuya bağlanarak SSH bağlantısı oluşturabilirler. Terminal penceresi genellikle Linux ve macOS işletim sistemine ait bilgisayarlarda bulunur. Windows işletim sistemine sahip bir bilgisayar üzerinden SSH bağlantısını oluşturmak istiyorsanız Putty bağlantısını kullanarak sunucuya erişim sağlayabilirsiniz.

Berkeley, rlogin, rsh gibi farklı birçok protokol mevcuttur. Secure Shell bu farklı protokollerin yerine daha iyi bir güvenlik kontrolü olmak için oluşturulmuştur. Diğer birçok protokol sunucu parolasını bir şifreleme tekniği ile korumadığı için güvenlik sorunu ortaya çıkmaktadır. Çünkü bu protokoller parolaları düz bir metin olarak göndermektedir. Düz bir metin olarak gönderilen parolalar savunmasız olduğu için siber tehditlere de açık olmaktadır. Oysa SSH içerisinde barındırdığı şifreleme tekniği sayesinde daha üst koruma sağladığı için güvenlik düzeyini de oldukça artmıştır. 

SSH Nasıl Kullanılır?

SSH protokolünü kurmak oldukça kolaydır. Bunun için önce hangi işletim sistemine sahip bir bilgisayar kullandığınızı bilmeniz gerekmektedir. Çünkü Linux ve Mac cihazlarında SSH bağlantısı Terminal sayfası üzerinden gerçekleşirken Windows sistemli bir bilgisayar üzerinden SSH bağlantısı çeşitli programlar üzerinden gerçekleştirilir. Windows işletimine sahip bilgisayardan SSH bağlantısı kurmak için genellikle Putty programı tercih edilir. 

SSH bağlantısını kullanarak uzaktaki bir sunucuya bağlandığında bazı komutlarda karşınıza çıkmaktadır. Her bir komutun bir anlamı ve özelliği vardır. Bir bağlantı gerçekleştirmeden önce bu komutların bilinmesinde yarar vardır. Bu komutlar oldukça fazladır fakat çok sık karşılaşılan komutlardan bazıları şu şekildedir:

• mkdir: Yeni bir dizinin oluşturulması amacıyla kullanılır.
• rmdir: Zaten var olan bir dizini silmek için kullanılan komuttur.
• cd: Dizinler arasında belirlenen dizine geçiş yapmak için kullanılır.
• cd: Bir üst dizine geçişte kullanılır.
• Rm: Dosyaları silen komuttur.

Güvenlik giderek artan bir problemdir. Uzaktan gerçekleştirilen sunucu bağlantılarında güvenliği üst düzeyde tutmak için çeşitli şifreleme teknikleri kullanılır. Bu tekniklerin neler olduğunu bilmek ve SSH protokolü üzerinden verilen komutlarının neler olduğunu bilmek çok önemlidir.